Joomla Templates and Joomla Extensions by JoomlaVision.Com

Đa tạ & tri ân

Tôi lấy tên cuộc tọa đàm “Nhà báo Phạm Quốc Toàn – Tác giả & Tác phẩm” làm tựa đề cho bài viết ngắn này. Từ lúc ý tưởng thành hình rồi quyết định thực hiện sự kiện vào sáng 19/6/2022, chỉ có 5 ngày chuẩn bị. Hội Nhà báo Việt Nam giao cho Bảo tàng báo chí Việt Nam, Giám đốc Trần Kim Hoa thay mặt lãnh đạo Hội chủ trì về nội dung, khách mời. MHGroup & Busadco cùng đồng hành tổ chức sự kiện. Thời gian gấp gáp, đúng dịp kỷ niệm 97 năm ngày Báo chí…

Đa tạ & tri ân Đa tạ & tri ân

Phạm Quốc Toàn, Đôi mắt tinh tường, trái tim nhiệt huyết

Cuộc tòa đàm “Phạm Quốc Toàn – tác giả & Tác phẩm” do Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức ngày 19/6/2022, nhân kỷ niệm 97 năm ngày Báo chí CM Việt Nam (21/6/1025 – 21/6/2022) diễn ra trong bầu không khí đồng nghiệp ấm áp, thân tình, những lời sẻ chia sâu sắc về ĐỜI và NGHỀ. Buổi chiều và tối 19/6, ngày 20/6 trên mạng xã hội, trang cá nhân, nhiều đồng nghiệp đã bày tỏ tình cảm, sự yêu mến, trân trọng một người cầm bút “ĐỜI SAO THÌ NGHỀ VẬY”! Xin được trích dẫn một số…

Phạm Quốc Toàn, Đôi mắt tinh tường, trái tim nhiệt huyết Phạm Quốc Toàn, Đôi mắt tinh tường, trái tim nhiệt huyết

Nhà báo Phạm Quốc Toàn - Trách nhiệm, tâm huyết, bản lĩnh và nhân văn

Ngày 19/6/2022, Bảo tàng Báo chí Việt Nam tổ chức Tọa đàm “Nhà báo Phạm Quốc Toàn – Tác giả & Tác phẩm” với sự đồng hành của MHGroup và Công ty CP Khoa học công nghệ Việt Nam. Đồng chí Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu khai mạc Tọa đàm.

Nhà báo Phạm Quốc Toàn - Trách nhiệm, tâm huyết, bản lĩnh và nhân văn Nhà báo Phạm Quốc Toàn - Trách nhiệm, tâm huyết, bản lĩnh và nhân văn

Nhật ký, Phạm Quốc Toàn, 16.6.2022

Một đời nghề - đam mê Bước qua tuổi 70 đã mấy năm, bạn tôi - doanh nhân Nguyễn Phương, nhân vật Giáo Phương trong tập truyện ngắn “Hoa Bằng Lăng” tôi viết năm 2021, đúng lúc đại dịch COVID-19 bùng phát đợt 4, rủ tôi đi cà phê sáng và đưa ra lời khuyên chân thành: “Em nghỉ cày, bác nghỉ bút, ta vi vu đi chơi cho khỏe, tàu xe và mọi thứ chi tiêu dọc đường cái quan em lo”. Tôi cảm ơn lời khuyên từ tấm lòng thành của Giáo Phương. Cảm nhận tuổi đã cao,…

Nhật ký, Phạm Quốc Toàn, 16.6.2022 Nhật ký, Phạm Quốc Toàn, 16.6.2022

Đứng thẳng - đi tới!

Làng Quỳnh là đất khoa bảng, hiếu học, nổi danh cả nước. Nhà giáo Hồ Đình Khai sinh ra và lớn lên nơi làng Quỳnh, tốt nghiệp Khoa Văn, Đại học sư phạm Vinh, quá nửa cuộc đời gắn bó với xứ Mô Xoài, vùng đất, vùng biển Bà Rịa – Vũng Tàu. Ông  vừa có một chuyến thăm thú nhiều nơi ở Hoa Kỳ, hành trang trở về  là mấy cuốn sách quý. Đã thành thông lệ, đi tới đâu, dù bận rộn, người con đất học họ Hồ có thú vui  tìm sách – dù có vượt ký…

Đứng thẳng - đi tới! Đứng thẳng - đi tới!

Nhà báo “Mây phủ Giăng Màn”

“Mây phủ Giăng Màn” là tên sách - tập tự truyện của Bùi Thanh Liêm. Sách Địa chí viết: “Núi Giăng Màn (Khai Trướng) nằm trên dãy Trường Sơn vùng Hà Tĩnh, cao lớn ngang trời trông tựa như tấm màn giăng ngang. Trên cái nền xanh thẳm ấy, một dải trắng rủ xuống, cao đến vài trăm trượng. Đó là suối Vũ Môn của núi Giăng Màn. Núi Giăng Màn hiểm trở, nhiều nơi của chốn ấy chưa có dấu chân người. Tương truyền đó là nơi cá chép mở hội thi vượt Vũ Môn hóa rồng”. Ngôi làng…

Nhà báo “Mây phủ Giăng Màn” Nhà báo “Mây phủ Giăng Màn”

Ngẫu hứng du ngoạn “hoa bằng lăng”

Mỗi nhà văn, mỗi phong cách đã góp phần tạo nên một diện mạo đa dạng và đầy sức sống của truyện ngắn Việt Nam hiện đại. Phạm Quốc Toàn là “Một nhà báo thực thụ, một nhà quản lý báo chí sắc sảo, tài năng mà thời gian và tác phẩm đã định vị tên tuổi ông trong nhiều thế hệ độc giả và đồng nghiệp” (Nhà thơ, nhà văn Trần Gia Thái - Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội). Từ nhà báo, Phạm Quốc Toàn đã thử sức và rất thành công với tiểu thuyết “Từ bến…

Ngẫu hứng du ngoạn “hoa bằng lăng” Ngẫu hứng du ngoạn “hoa bằng lăng”

Lời giới thiệu: "Tím ngát hoa bằng lăng"

Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Ngọc Tấn(*) Một ngày giữa tháng Ba năm 2021, tôi nhận được tin nhắn của anh Phạm Quốc Toàn: “Chú Tấn ơi, bác in cuốn sách mới, chú Tấn viết giúp bác lời giới thiệu đầu sách!”. Tôi bấm máy trả lời ngay: “Em sẵn lòng. Bác gửi bản thảo (bản mềm) cho em theo địa chỉ email, bác nhé!”.

Lời giới thiệu: Lời giới thiệu:

Mượn tên hoa để định dạng những cuộc đời

Có nhiều người ví nghề văn và báo như anh em sinh đôi. Sự giao thoa từ ngôn ngữ đến phong cách, từ lối tư duy, diễn đạt đến cách trình diễn, sắp đặt đều có sự gần gũi hòa quyện. Vì thế khi nhìn nhận về tác phẩm của một tác giả vừa làm báo, vừa viết văn người ta thường mang những nhận định trên ra làm hệ quy chiếu. Tôi đọc tập Truyện ngắn HOA BẰNG LĂNG của nhà báo, nhà văn Phạm Quốc Toàn cũng không ngoài cách nghĩ mặc định ấy. Nhưng rồi ngay lập…

Mượn tên hoa để định dạng những cuộc đời Mượn tên hoa để định dạng những cuộc đời

QUẢNG TRỊ YÊU THƯƠNG, MÁU VÀ HOA!

Bút ký Phạm Quốc Toàn  Tôi đến thành phố Đông Hà đúng dịp kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng tỉnh Quảng Trị, cũng là thời điểm kỷ niệm 47 năm đại thắng giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Hơn 3 năm trước, tôi đến vùng chảo lửa tuyến đầu này cùng một người Anh, người Thầy, người con của quê hương Quảng Trị - một trong những cây đại thụ của nền báo chí  nước nhà đương đại - nhà báo, nhà văn, nhà văn hóa, chính khách  Phan Quang. Lần này ông không thể…

QUẢNG TRỊ YÊU THƯƠNG, MÁU VÀ HOA! QUẢNG TRỊ YÊU THƯƠNG, MÁU VÀ HOA!

Lời giới thiệu: Con ong làm mật, con tằm nhả tơ

PGS, TS. Nguyễn Tuấn Dũng * Giữa những ngày đại dịch COVID -19 đang hoành hành gây bao tang thương cho Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành phía Nam, từ thủ đô Hà Nội tôi nhận được điện thoại của nhà báo, nhà văn Phạm Quốc Toàn, người anh thân quý, giọng trầm ấm, gần gũi, thân thiết thường ngày: “Những ngày giãn cách xã hội, anh hoàn thành bản thảo tập sách mới “COVID-19, Lời cảnh báo”, chú Tuấn Dũng đọc và thẩm định, xem có được không?”.

Lời giới thiệu: Con ong làm mật, con tằm nhả tơ Lời giới thiệu: Con ong làm mật, con tằm nhả tơ

Thay lời giới thiệu: Khơi nguồn vàng trắng

Nhà văn, nhà báo Trần Công Tấn Điều kiện thời tiết, khí hậu, thổ nhưỡng thuận lợi, phù hợp, nên cây cao su là thế mạnh của Việt Nam và các nước trong khu vực. Ngành Công nghiệp Cao su Việt Nam, trải qua nhiều bước thăng trầm. Những năm gần đây, trong sự nghiệp đổi mới, trong muôn vàn khó khăn, ngành Cao su Việt Nam tiếp tục phát triển, ổn định, có nhiều đóng góp tích cực cho nền kinh tế đất nước; tác động tích cực đến đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội. Tập đoàn Công nghiệp Cao su…

Thay lời giới thiệu: Khơi nguồn vàng trắng Thay lời giới thiệu: Khơi nguồn vàng trắng
pham-quoc-toan-be-you-coffee
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_9
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_2
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_3
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_4
PHAM-QUOC-TOAN-DAI-HOC-QUAN-SU

Từ lâu tôi có thói quen ngủ dậy là mở chiếc laptop cũ kĩ xem đêm qua có ai gửi gì cho mình không?. Hôm rồi trên màn hình nổi lên dòng chữ “Sách mới - Toàn Phạm Quốc” và mấy lời thưa: “Bác Khánh Tường đọc và góp ý nha, qua tuần gửi nhà xuất bản đấy bác”. Phạm Quốc Toàn là vậy, đã nói là làm, đầu tháng điện thoại nói đang chuẩn bị bản thảo in sách … mừng năm mới, thế mà nay anh đã hoàn tất – tập sách thứ 11 của anh.

con-voi-chui-lot-lo-kim

Tựa đề “Con voi chui lọt lỗ kim” (Nhà Xuất bản Văn hóa – Văn nghệ, 2018) đã nói lên nội dung của cuốn sách.  Sách gồm 40 tiểu phẩm của Phạm Quốc Toàn viết về quê hương, đất nước, nghề làm báo - với những gì diễn ra trong năm 2017 – được và mất (!). Phần lớn “Con voi chui lọt lỗ kim” là những chuyện trong đời sống kinh tế - chính trị -  văn hóa -  xã hội mắt thấy tai nghe. Tác giả cũng không quên điểm thêm một số chuyện vui và không vui trong làng báo.

Trong “Lời thưa”, tác giả khiêm tốn, nói: “Đó là sự góp nhặt hàng ngày-như những trang nhật kí tùy hứng, những trang ghi chép vội (…) về thời cuộc và nghề báo, sự đổi thay của quê hương đất nước”. Đọc “Con voi chui qua lỗ kim”, ta thấy quả là tác giả không dụng công làm văn chương nhưng những điều Phạm Quốc Toàn đề cập ở đây không nhỏ, không vụn vặt chút nào; mà trái lại đó là những điều bức xúc mà toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang rất quan tâm. Cuốn sách không làm nhiệm vụ phát hiện những vụ việc tham nhũng, tiêu cực mới mà là chọn nhưng vụ việc điển hình đã được đưa ra ánh sáng công lý để mổ xẻ, phân tích, lí giải tìm ra cội rễ của sự việc để từ đó ngõ hầu góp ý chỉ ra phương thuốc chữa trị. Đây thực sự là một điều khó, bởi chỉ ra bệnh đã khó, tìm ra phương thuốc đặc trị càng khó hơn, nhất là với căn bệnh nan y: Tham nhũng!

Không phải ngẫu nhiên mà nhà báo Phạm Quốc Toàn đặt bài “Sức nóng nghị trường” lên đầu cuốn sách. Chưa bao giờ người dân ham theo dõi họp Quốc hội họp như bây giờ. Những điều dân quan tâm, cử tri bức xúc nhất đều được đưa lên nghị trường. Các vị có mặt trên nghị trường hầu hết tỏ ra xứng đáng là đại biểu của dân. Người hỏi lĩnh hội được ý dân và người trả lời cũng dần quen với những lời nói thẳng, không dị ứng do “nghịch nhĩ”. Người điều hành cuộc chất vấn công tâm và rất sắc sảo gợi ý người hỏi và không để người trả lời vòng vo, né tránh. Hãy nghe tác giả bình: “Chính đây là cuộc sát hạch các cán bộ công quyền, là phép thử dân chủ và đổi mới xã hội”; “Chất vấn và trả lời chất vấn tại nghị trường sẽ là hàn thử biểu đo đếm năng lực và phẩm chất bộ trưởng, các thành viên chính phủ…”. Rất chính xác!

Bài “Chống lưng”, khá “chói” khi nó kiếm tìm kẻ đứng sau thủ phạm. Thường thỉ một kẻ nào đó giám phạm pháp lớn, giám nghênh ngang, “mục hạ vô nhân” là đằng sau nó có “ông Kễnh” nào đó làm chỗ dựa. Ai cũng ngầm hiểu điều này nhưng không phải ai cũng có gan vạch mặt chỉ tên chứ chưa nói dám truy tìm, truy bắt các ông Kễnh đầy uy quyền mà đi “chống lưng”. Có người biết rõ mười mươi “nó là ai” nhưng vẫn đành im lặng bởi họ chưa tin có người bảo vệ - thôi thì “tránh voi chẳng xấu mặt nào”, tốt nhất là thực hiện “Mũ ni che tai”(!). Có một điều rất lạ hiện hữu là: Tội tham nhũng nhiều khi kết thành khối lượng vật chất khổng lồ bày ra ngay trước mắt các quan chức địa phương (có khi cả trung ương) nhưng khi cơ quan pháp luật hỏi thì lại chối bay: “Không biết”! Điển hình cho vụ “giả điếc” này là ngôi nhà cao và to ngoại cỡ đường Lê Trực, Hà Nội cách đây chưa lâu. Trong “Chống lưng”, sau khi mổ xẻ bệnh ô dù, nhà báo Phạm Quốc Toàn bật lên lời than: “Hỡi ôi, sự chống lưng mới tệ hại làm sao!”. Và tác giả đề xuất toa thuốc trị bệnh nan y này: “Sự minh bạch thông tin, công khai hóa là khắc tinh của Chống lưng”.

Trong “Con voi chui lọt lỗ kim”, phần lớn nhà báo Phạm Quốc Toàn sử dụng lối hành văn châm chích, sử dụng từ ngữ nhẹ mà đau, đúng với tính cách, đúng với văn phong vốn có của một  nhà báo, mang dáng dấp thầy đồ Nghệ.  Để góp tiếng nói vào việc xây dựng đất nước ta thành một xã hội “dân chủ-công bằng-văn minh”, Phạm Quốc Toàn không chỉ đề cập đến những vụ việc  gây thiệt hại lớn cho đất nước, nhân dân mà anh còn  nêu ra những cái “xấu xí” thường nhật, những “ứng xử” kém cỏi mà người ta rất dễ mắc phải và cũng dễ tùy tiện cho qua. Chẳng hạn: Vợ chồng ục nhau trên máy bay; Phó  Giám đốc Sở Văn hóa-thể thao và du lịch  bẻ hoa anh đào; Giám đốc sở nọ mắng chửi và tát lái xe;  tài xế taxi bắt nạt khách nước ngoài, một cậu ấm con đại gia đánh bà lao công quét rác v.v…Những việc làm ấy, tuy nhỏ nhưng “tích tiểu thành đại”, bởi những kẻ làm điều xấu tưởng mình hay, cứ thế làm, chẳng bao lâu sẽ trở thành cọp dữ, thành cầy cáo ranh ma gây hại cho cộng đồng.

***

Với nhà báo Phạm Quốc Toàn, kí giả chính là cái nghiệp. Nguyễn Du nói rất hay, rằng: “Đã mang lấy nghiệp vào thân/ cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa”. Phạm Quốc Toàn không những không trách ông trời khoác cho anh cái “nghiệp báo” mà còn cảm ơn trời, cảm ơn đất đã cho anh nghề báo cao quí. Hóa cho nên anh trọn đời công hiến cho sự nghiệp báo chí; học lớp đại học  báo chí chính quy từ khóa 1 và theo nó tới tận cùng. Anh cần sự viết như cần không khí, cần nước uống hàng ngày vậy.

Trong làng báo chí cách mạng Việt Nam, Phạm Quốc Toàn trải qua nhiều cương vị và ở cả ngoài Bắc,  trong Nam. Làm phóng viên – biên tập viên – bình luận viên có, làm chỉ huy lãnh đạo cũng có; gánh công việc tầm vĩ mô có mà xắn tay vào việc bếp núc báo chí cũng có. Cả đời cống hiến cho nghề báo, nay đã gần ngưỡng “Cổ lai hi” vẫn như một “anh nhà giầu tiếc của”, dù đứng trên bục giảng bài hay, viết cho báo này báo khác Trung ương và địa phương, cũng như viết sách càng hay…, bao giờ anh cũng đắm say với nghề, đầy tâm huyết, muốn truyền đạt cho người nghe, người đọc, nhất là lớp trẻ, những cái hay, cái đẹp và cả những cạm bẫy dễ mắc trong nghề báo.  Đọc “Con voi chui qua lỗ kim”, ta càng thấy rõ điều này.

“Tổng biên tập, họ là ai?” ‘ có thể coi là bài “Thổ tận can tràng”. Theo tôi, trong nghề báo, sướng nhất là phóng viên, mà khổ nhất là Tổng biên tập. Mở đầu bài viết, tác giả nêu tên hai vị tiên chỉ làng báo là Thiếu tướng Trần công Mân, TBT báo QĐND và nhà văn, nhà báo  Lưu Quí Kỳ, nguyên Vụ trưởng vụ báo chí, Ban Tuyên huấn Trung ương.

Một may mắn cho Phạm Quốc Toàn là sau khi tốt nghiệp đại học báo chí, anh về báo Quân đội Nhân dân. Thiếu tướng Trần Công Mân là người hội đủ đức - tài để gánh trọng trách TBT một tờ báo lớn của Đảng, của Quân đội. Năm 1990, trong lễ mừng thọ ông Mân 70 tuổi, một vị khách tặng ông bài thơ chữ Hán thể tứ tuyệt, Đường luật, trong đó có câu: “Kỉ hồi bạch phát thục năng tri” (Mấy lần anh bạc tóc mấy ai là người biết) là rất chính xác. Từ hai vị tiền bối trong làng báo nói trên, Phạm Quốc Toàn nghiệm lại thời gian giữ trọng trách TBT một tờ báo Đảng địa phương, rồi khi làm TBT một tạp chí lý luận nghiệp vụ về báo chí và mười năm làm  Phó Chủ tịch Hội Nhà báo VN, tiếp xúc với bao nhiêu TBT trong cả nước, để rồi hạ bút viết bài tổng kết phong phú cả lí luận và thực tiễn hôm nay.

Trong sự nghiệp đổi mới đất nước nói chung, công cuộc chống tiêu cực, tham nhũng nói riêng, ngành báo chí - truyền thông có đóng góp lớn, điều ấy ai cũng công nhận. Nhưng trong rừng cây đời báo chí - truyền thông xanh tốt còn tồn tại những con sâu. Trong các sai phạm đã mắc, tệ hại nhất là vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Ở các tập sách trước của anh, nhà báo Phạm Quốc Toàn đã bàn rất nhiều về lĩnh vực truyền thông, có cuốn chuyên bàn về nghề báo như tập sách “Đời và nghề”. Lần này, bên cạnh việc  mổ xẻ ung nhọt tham nhũng về kinh tế, ngoài xã hội nhưng rồi anh không thể quên nghề mà mình đã và đang tận tụy cống hiến. Anh biểu dương những tấm gương sáng chịu “Dấn thân” …

***

“Con voi chui lọt lỗ kim” dày dặn nhưng rất dễ đọc, dễ vào vì nó gần gũi và bổ ích. Bằng cách nhìn thấu đáo và ngòi bút nhân văn, bằng văn phong chân chất, giản dị, thủ thỉ tâm tình, nhà báo Phạm Quốc Toàn đã tái hiện một cách chân thực đất nước ta, xã hội ta đang sống trong một thời kỳ “đặc biệt” – đan xen và trộn lẫn  cả mặt được và chưa được. Và điều quan trọng là tác giả “Phó chính, trừ tà” như Bác Hồ đã dạy, rất nhân văn, chừng mực, trách nhiệm, có lí có tình khi bình luận, lí giải và chỉ ra hướng đi, lấy trị bệnh cứu người làm trọng – kỷ luật một người để cứu muôn người (!)

KHÁNH TƯỜNG

Chia sẻ liên kết này...

Add comment


Hình ảnh Nhà Báo Phạm Quốc Toàn

Pham-Quoc_Toan-_Hoi-Nha-Bao-Viet-Nam
pham-quoc-toan-bao-dien-tu-thuong-hieu-viet
pham-quoc-toan-bao-dien-tu-nha-bao-va-cong-luan
pham-quoc-toan-bao-dien-tu-ba-ria-vung-tau
quan-doi-nhan-dan
pham-quoc-toan-bao-dien-tu-tap-chi-nguoi-lam-bao
pham-quoc-toan-tram-huong-phuc-trach
website-nha-bao-nha-tho-nha-van-hoa-si-le-minh-quoc
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_5
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_6
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_8
sach-cua-nha-bao-pham-quoc-toan-nguyen-pho-chu-tich-hoi-nha-bao-viet-nam_7